Gervi mjaðmaliður FDH lærleggshaus

Heildarmjaðmarliðskiptaaðgerð (e. total hip arthroplasty, THA) er skurðaðgerð sem miðar að því að bæta hreyfigetu sjúklinga og draga úr sársauka með því að skipta út skemmdum mjaðmalið fyrir gerviefni. Þessi aðgerð er aðeins ráðlögð fyrir sjúklinga sem hafa nægilegt heilbrigt bein til að styðja við ígræðslurnar. Almennt er THA framkvæmd á einstaklingum sem þjást af miklum sársauka og/eða fötlun af völdum sjúkdóma eins og slitgigtar, áverka á liðagigt, iktsýki, meðfædds mjaðmarstökkbreytinga, æðadreps í lærleggshöfði, bráðra áverka á lærleggshöfði eða hálsi, misheppnaðra fyrri mjaðmaraðgerða eða ákveðinna tilfella af hryggikt. Hins vegar er hálfmjaðmarliðskiptaaðgerð skurðaðgerðarmöguleiki sem notuð er í tilvikum þar sem vísbendingar eru um fullnægjandi náttúrulegt mjaðmarhol og nægilegt lærleggsbein til að styðja við lærleggsstofninn. Þessi aðgerð er ætluð við ýmsum kvillum, þar á meðal bráðum beinbrotum í lærleggshöfði eða lærleggshálsi sem ekki er hægt að meðhöndla á áhrifaríkan hátt með innri festingu, úrliðun beinbrota í mjöðm sem ekki er hægt að draga úr á viðeigandi hátt og meðhöndla með innri festingu, æðadrep í lærleggshöfði, ekki gróin beinbrot í lærleggshöfði, ákveðin beinbrot í háum lærleggshöfði og lærleggshöfði hjá öldruðum sjúklingum, hrörnunarliðagigt sem hefur aðeins áhrif á lærleggshöfðann og þarfnast ekki uppsetningar á lærleggsásnum og sérstökum sjúkdómum sem varða lærleggshöfðann/hálsinn og/eða lærlegginn sem hægt er að meðhöndla á fullnægjandi hátt með hálfri mjaðmarliðskiptaaðgerð. Valið á milli heildarmjaðmarliðskiptaaðgerðar og hálfrar mjaðmarliðskiptaaðgerðar fer eftir nokkrum þáttum eins og alvarleika og eðli mjaðmavandamálsins, aldri og almennri heilsu sjúklingsins, sem og þekkingu og óskum skurðlæknisins. Báðar aðferðirnar hafa reynst árangursríkar við að endurheimta hreyfigetu, draga úr verkjum og bæta lífsgæði sjúklinga sem þjást af ýmsum mjaðmarliðssjúkdómum. Mikilvægt er að sjúklingar ráðfæri sig við bæklunarskurðlækni sinn til að ákvarða hentugasta skurðaðgerðarkostinn út frá einstaklingsbundnum aðstæðum þeirra.